تیپ شناسی آیزنگ

تیپ شناسی آیزنگ، می تواند در پیش بینی رفتارهای متعدد مورد استفاده قرار گیرد و اصولا هدف اساس تیپ شناسی آیزنگ استفاده از چند مفهوم اساسی جهت پیش بینی رفتار خود است.برون گرایی و روان رنجوری از مفاهیم بنیادی تئوری آیزنگ به شمار می روند،بر اساس این دیدگاه با دانستن وضعیت فرد بر روی محور برون گرایی-درون گرایی و روان رنجوری-روان پریشی می توان رفتار آزمودنی را در موارد متعددی پیش بینی کرد.

برای مثال: افراد برون گرا اجتماعی هستند ومردم آمیز و همین امر باعث می شود فرد به طرف مشاغلی برود که توام با ارتباط اجتماعی باشد.نیز افراد برون گرا هیجان طلبی بیشتری دارند.بنابراین به مشاغلی چون خبرنگاری،معلمی علاقمند هستند.

بنابراین مشاغلی چون نویسندگی و یا مشاغلی که به دور از برخورد با مردم باشد را ترجیح می دهند.

پایه های زیستی تیپ شناسی آیزنگ

آیزنگ(1967) برای درن گرایی-برون گرایی و روان رنجوری-روان پریشی،پایه های زیستی قایل شده است.وی معتق است علت تفاوت های موجود بین درون گرایی-برون گرایی را می توان بر حسب تفاوت کارکرد دستگاه شبکه ای فعال ساز آوران در دو تیپ درونگرا و برونگرا دانست.زیست شناسان معتقدندکه دستگاه شبکه ای مسئول برانگیختگی عمومی کرتکس مخ در پاسخ به محرک های محیطی می باشد.و این تفاوت در برانگیختگی عامل تفاوت موجود در دو تیپ برونگرا و درونگرا در زمینه های مثل شرطی شدن،رفتارهای نابهنجار و موارد دیگر است.

آیزنگ همچنین معتقد است که تفاوت افراد در روان رنجوری به تفاوت آنها در میزان فعال شدن پاسخهای هیجانی مربوط می شود و پاسخهای هیجانی نیز با فعال شدن سیستم عصبی خودکار خود را نشان می دهند.بنابراین در شرایط فشار روانی خفیف در افرادی که در مقیاس روان رنجوری نمره بالا می گیرند،در مقایسه با کسانی که در این مقیاس می گیرند فعالیت سیستم عصبی خودکار بیشتری وجود دارد.

تیپ های شخصیتی و ویژگی های آنها:

چگونگی پیدایش تیپ ها یا انواع شخصیت،برحسب تسلط عواملی است که در فرد تمرکز می یابند.مثلا اگر عامل خودخواهی مسلط باشد،فرد یک نوع شخصیت پیدا می کند و اگر عامل حرص تسلط پیدا کند،نوع دیگری خواهد داشت.افراد از نظر وضع بدنی و محیط اجتماعی تفاوت هایی دارند واکنش آنها نسبت به محیط اطراف خود که همه در آن سیستم هستند،متفاوت است،از این رو شخصیت آنان نیز متفاوت می شود.

انواع اصلی تیپ های شخصیتی مطابق ابهیدها ما

• تیپ حسی – فردی که چنین دارد مودب و مهربان است.رعایت حال دیگران را می کند و در زندگی منظم،تمیز و با هدف است.
• تیپ نفرت انگیز-فردی با چنین تیپی ،عجول،خشن،بی توجه به دیگران،عصبانی ،پرسر و صدا،بی منظم،حسود و عیب جو است .
• تیپ هذیانی-فرد با تیپ هذیانی ،بسیار بی نظم و ترتیب،کثیف،تنبل ،بی توجه به خوراک و پوشاک،نادم و بی اراده است.

تیپ شناسی فوق،حدود دو هزار سال قبل،یعنی پیش از آن که یونگ تیپ معروف برونگرا و درونگرا را معرفی نمود،عرضه شد.به نظر سروان بودا،شخصیت در هر زمانی قابل تغییر است،می توان خصوصیات ناسالم را تبدیل به حالات سالم نمود و حتی در تیپ شخصیتی نیز،تغییرات اساسی داد.