ذهن اخلاق مدار

ویژگی ها: ترسیم ویژگی ها و الزامات اساسی خاص، جایگاه حرفه ای و شهروندی در ذهن و عمل در راستای این ویژگی ها و الزامات و همچنین تلاش برای انجام خوب وظایف شهروندی و حرفه ای.

مثال(آموزش رسمی): تامل درباره ی نقش کنونی تحصیلی یا نقش آتی حرفه ای و تلاش به منظور ایفای صحیح و مسئولانه ی نقش ها.

مثال(محل کار): شناسایی ارزش های محوری حرفه ای و انجام تلاش های سنجیده به منظور حفظ و انتقال این ارزش ها، حتی در زمان بروز تغییرات سریع و غیر منتظره؛ایفای نقش فردی امین که سرپرستی حوزه ای را بر عهده می گیرد و حاضر است به قیمت ضرر و زیان فردی در مسیر تحقق اهداف دیگر افراد تلاش کند؛ شناسایی وظایف شهروندی، اجتماعی، منطقه ای، ملی، جهانی و عمل به آن ها.

زمان پرورش: پس از اینکه فرد بتواند درخصوص وظایف حرفه ای و شهروندی خود به شیوه ای انتزاعی بیندیشد؛ انجام رفتار اخلاق محور نشانگر برخورداری از شخصیتی قوی است، پرورش آن نیازمند حمایت همسالان، همکاران، والدین، اجتماع و محیط کار، همچنین فراهم آوردن زمینه ی آشنایی متناوب با الگوهای خوب و بد، اخلاق مداری است.

اشکال کاذب : اتخاذ رویکردی مسئولانه و اخلاق محور در شعار و عدم تلاش برای تحقق آن در عمل، انجام رفتارهای مسئولانه و اخلاق محور در حوزه های محدود و انجام خلاف آن در حوزه گسترده تر، سازش در انجام خوب و اخلاق مدارانه ی کارها در درازمدت یا کوتاه مدت(کریمی،1392).

ابعاد هوش اخلاقی

لینک و کیل(2005)معتقدند هوش اخلاقی دارای ابعاد مختلفی است که عبارتند از:

1- عمل کردن مبتنی بر اصول، ارزش ها و باورها: یعنی ایجاد هماهنگی بین آنچه که بر آن باور داریم و آنچه که به آن عمل می کنیم. انجام آنچه که می دانیم درست است و عمل کردن به آن در تمام زمان ها.

2- راستگویی: انجام آنچه که می دانیم درست است و گفتن حرف راست در تمام زمان ها.

3- استقامت و پافشاری برای حق(ایستادگی بخاطر حقیقت): براساس باورها و ارزش های خود به خاطر حقیقت بر امور پافشاری نمودن.

4- وفای به عهد: داشتن صداقت کامل به معنای این است که آنچه را نمی توانیم انجام دهیم، قول ندهیم و وفای به عهد در تمام زمان ها.

5- مسئولیت پذیری برای تصمیمات شخصی: مسئولیت اعمال و پیامد های آن اعمال را در هر صورت پذیرفتن.

6- اقرار به اشتباهات و شکست ها: پذیرفتن مسئولیت اشتباهات و شکست های خود.

7- قبول مسئولیت برای خدمت به دیگران: قبول مسئولیت و توجه به دیگران مطابق ارزش ها و باورها در هر صورت و زمان.

8- فعالانه علاقمند بودن به دیگران(اهمیت دادن خودجوش به دیگران): آنچه برای دیگران انجام    می دهیم نه بر اساس دستور و یا دریافت پاداشی باشد.

9- توانایی در بخشش اشتباهات خود: آگاهی از عیوب خود و توانایی بخشش خود در قبال اشتباهات.

10- توانایی در بخشش اشتباهات دیگران: قبول افراد همانگونه که هستند و تحمل اشتباهات آنان و بخشش آن(لینک و کیل،2005ص55).