مفاد عهدنامه
هدف اصلی از تدوین عهدنامه سو لاس، تعیین حداقل استانداردهایی برای ساختمان، تجهیزات و فعالیت کشتیها بهمنظور تضمین ایمنی آن ها است. کشورها باید از انطباق کشتیهای تحت پرچم خود با این ملزومات اطمینان حاصل نمایند و گواهینامههایی برای بررسی و اثبات این انطباق توسط این کنوانسیون طراحی شده است. ملزومات کنترلی همچنین به کشورهای عضو اجازه میدهد کشتیهای کشورهای دیگر عضو را در صورت وجود دلایل کافی مبنی بر اعتقاد به عدم انطباق کشتی و تجهیزات آن با ملزومات این کنوانسیون، مورد بازرسی قرار دهند (این فرایند با عنوان کنترل و بازرسی کشتیهای خارجی شناخته میشود).
کنوانسیون SOLAS از یک متن اصلی شامل مقدمه و سیزده ماده که به مسائل کلی همچون دامنه شمول، تعهدات اعضاء، نحوه اصلاح کنوانسیون، نحوه الحاق، لازمالاجرا شدن و شرط خروج از کنوانسیون میپردازد تشکیلشده و یک الحاقیه که بدنه اصلی کنوانسیون را تشکیل میدهد و شامل دوازده فصل به شرح ذیل میباشد که عبارتاند از:
فصل یک: مفاد کلی، شامل تعاریف، انواع بازرسی کشتیها، انواع گواهینامههای کشتی، مدت اعتبار گواهینامه و غیره.
فصل دو- بخش اول: سازه، ساختار تقسیمبندی فرعی و تعادل، ماشینآلات و تأسیسات برقی شامل الزامات ساخت کشتی و رعایت موارد مربوط به تعادل کشتی.
فصل دو- بخش دوم: ساختار حفاظت در مقابل آتش، ردیابی آتش و اطفای حریق، شامل مقرراتی درباره سامانههای اخطاردهنده و اطفای حریق، جنس ساختمان کشتی برای مقاومت در برابر آتشسوزی و … بسته به نوع و طول کشتی است.
فصل سه: وسایل و ترتیب نجات جان اشخاص، شامل تعداد قایقهای نجات، ساختمان آن ها، سایر وسایل نجات و محل نصب آن ها در کشتی میباشد.
فصل چهار: ارتباطات رادیویی، شامل الزامات حمل تجهیزات مختلف رادیویی، اعلام اضطرار، به گوش باش رادیویی و غیره میگردد.
فصل پنج: ایمنی دریانوردی، شامل مقررات ناوبری و استفاده از خدمات اطلاعرسانی دریایی برای جلوگیری از تصادم و غیره است.
فصل شش: حمل کالا، این بخش شامل مقررات و روشهای خاصی جهت بارگیری، خصوصیات بارهای مختلف و نیازمندیهای تجهیزاتی جهت حمل بار، نحوه مهار بارهای مختلف در انبارها و حمل غلات میباشد.
فصل هفت: حمل کالاهای خطرناک شامل مقرراتی درزمینه طبقهبندی، علامتگذاری، احتیاطات لازمه و در مورد حمل اینگونه کالاها میباشد، مکمل این بخش آییننامه بینالمللی برای مواد خطرناک دریایی میباشد.
فصل هشت: کشتیهای اتمی، بهطور مختصر، مقررات خاصی را در مورد کشتیهای باری و مسافری که با نیروی اتمی (هستهای) حرکت میکنند، بیان میکنند.
فصل نه: در این بخش مقررات مربوط به مدیریت عملیات ایمنی کشتیها ارائه گردیده است، بهواسطه این بخش آییننامه بینالمللی مدیریت ایمنی لازمالاجرا گردیده است.
فصل ده: معیارهای ایمنی جهت ایمنی شناورهای تندرو است، بهواسطه این بخش آییننامه بینالمللی شناورهای تندرو که کلیه مقررات خاص اینگونه شناورها را در بردارد لازمالاجرا میگردد.
فصل یازده - بخش یک: بازرسیهای اضافی در رابطه با ایمنی است. در این فصل مقررات مربوط به برخی بازرسیهای اضافی خصوصاً کنترل و بازرسی ایمنی کشتیها توسط کشور صاحببندر و بازرسیهای اضافی مربوط به شناورهایی خاص ارائه گردیده است.
فصل یازده - بخش دو: اقدامات ویژه جهت ارتقاء امنیت دریانوردی ارائه گردیده است.
فصل دوازده: اقدامات ایمنی بیشتر برای کشتیهای فلهبر ارائه گردیده است.
همچنین این کنوانسیون دارای یک ضمیمه هست که شامل نمونه فرم لازمالاجرا از سوی کشورهای عضو میگردد. البته لازم به توضیح است پس از لازمالاجرا گردیدن پروتکل 1988 کنوانسیون SOLAS، شکل گواهینامهها مطابق با سیستم هماهنگ بازرسی صدور گواهینامه-های فنی و ایمنی تغییرات مختصری یافتهاند.