ایزوتوپها (از یونانی Ισότοπο =، جا هم ، ) اتمهایی هستند که عدد اتمی (Z) یکسان و عدد جرمی (A)
متفاوتی دارند. عدد اتمی بیانگر تعداد پروتونهای هسته اتم است. بنابراین ایزوتوپهای یک عنصر، تعداد
پروتونهای مساوی دارند. اختلاف در جرم اتمی ایزوتوپها از اختلاف تعداد نوترونهای موجود در هسته
آنها ناشی میشود .
برای نشان دادن ایزوتوپهای یک عنصر، ابتدا نام آن عنصر، سپس یک خط فاصله (-) و در آخر جرم
اتمی آن ایزوتوپ نوشته میشود. مثلاً هیدروژن دارای سه ایزوتوپ هیدروژن-1 (پروتون)، هیدروژن- 2
(دوتریوم) و هیدروژن- 3 (تریتیوم) است که هسته آنها به ترتیب حاوی 1 ،0 و 2 نوترون است. یا ایزوتوپ
U نمایش میدهند. روش دیگر، نوشتن جرم اتمی ایزوتوپ در قسمت بالا و 235 اورانیوم ٢٣۵ را به صورت
U که برای نمایش همان ایزوتوپ اورانیوم ٢٣۵ است. 235 سمت چپ نماد شیمیایی عنصر است مانند
از آنجا که ایزوتوپهای یک عنصر ساختار الکترونی مشابهی دارند، بنابراین ویژگیهای شیمیایی آنها نیز
یکسان است، اما ویژگیهای هستهای آنها متفاوت است. اگر نسبت تعداد نوترونهای موجود در یک
ایزوتوپ به پروتونهای آن خیلی کم یا خیلی زیاد باشد، هسته تمایل به متلاشی شدن پیدا میکند . هدف
از بررسیهای ایزوتوپی پایدار و نحوهء تفکیک آنها در محیطهای مختلف معدنی, تعیین و تفسیر دمای
محیط است و . در فارسی واژه های «همجا» «و هم مکان» در برابر واژه ایزوتوپ پیشنهاد شده است.
ویژگیهای عمومی ایزوتوپها
ایزوتوپها اتمهایی هستند که هسته آنها تعداد پروتون مساوی اما تعداد نوترون متفاوتی دارد. واژه
«ایزوتوپ» ریشه یونانی (به مفهوم جاهای همانند) دارد و نشان میدهد که ایزوتوپها یک عنصر در جدول
تناوبی موقعیت یکسانی را اشغال می کنند.
m ایزوتوپها را می توان به صورت
Cu نشان داد که در آن m نمایانگر عدد جرمی (یعنی مجموع n E 65
6 C ایزوتوپ 12 تعداد پروتونها و نوترون ها در هسته) و n نمایانگر عدد اتمی عنصر E است.برای مثال
کربن است که دارای شش پروتون و شش نوترون در هسته می باشد. وزن اتمی عناصر طبیعی همان
میانگین وزن ایزوتوپهای گوناگون آنهاست.
ایزوتوپها را میتوان به دو نوع اساسی پایدار و ناپایدار (پرتوزا) تقسیم کرد. حدود 300 ایزوتوپ پایدار
وجود دارد در حالی که تا کنون، بیش از 1200 ایزوتوپ ناپایدار کشف شده است. صفت « پایدار» نسبی
است و به حدود آشکارسازی زمان واپاشی پرتوزا بستگی دارد. در گستره عدد اتمی H) 1) تا Bi) 83 )
هسته های پایدار تمام جرمها به جز 5 و 8، شناخته شده است نت. ها 21 عنصر را میتوان عنصر خالص
دانست، به این معنی که فقط یک ایزوتوپ پایدار دارند. همه عنصرهای دیگر مخلوطی از دست کم دو
ایزوتوپ هستند. فراوانی نسبی ایزوتوپهای مختلف ممکن است به مقدار چشمگیری تغییر کند. برای مثال
31 ، Cu درصد کل هسته مس را تشکیل می دهند. 69 ، Cu 65 درصد و ایزوتوپ 63 در مس، ایزوتوپ
در هر حال، در بیشتر موارد یک ایزوتوپ چیرگی آشکاری دارد و بقیه ایزوتوپها فقط به مقدار جزئی یافت
می شوند.
قیمت 7000 تومان
