اهمیت طلا به عنوان یک منبع ثروت و همچنین نقش کنترلی آن در سیستم پولی جهان ،دو عاملی است
که به عنوان نیروی محرکه اصلی در اکتشاف ،استخراج و تولید طلا مطرح است . روابط متقابل پول و طلا
بسیار پیچیده است . اما تاکنون روابط موجود بین آنها ،بیانگر این واقعیت باشد که طلا به عنوان کنترل
کننده و پشتوانه پول بوده و هست .
رابرت مندل برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال 1999 میلادی می گوید : طلا فلزی بسیار ارزشمند و تکیه
گاهی مطمئن برای کشورهایی است که در نظام پولی جهان نه عضو منطقه یورو هستند و نه عضو منطقه
دلار ،چگونگی استفاده از طلا در آینده ، به تحول نظام پولی بین المللی بستگی دارد . وی بانکهای
مرکزی بعضی از کشورهای جهان را به سبب فروش ذخایر طلا نکوهش کرده و اینکار را حماقت دانسته
است(20).
کاهش تولید طلای جهان در دهه های آینده با عواملی مانند بازگشایی معادن قدیمی و متروکه ،توسعه و
گشایش معادن جدید ، به ویژه اکتشاف و بهبود فنآوری استحصال ذخایر جدید و افزایش تولید معادن با
ذخائر پورفیری قابل کنترل است به طور کلی کشورهای غربی یک روند کاهش تولید طلا را از سال
1980 تا 2000 دنبال کرده اند .افزون بر این ، با توجه به گسترش مصرف طلا درصنایع مدرن و با توجه
به اینکه ذخائر پرعیار آن رو به کاهش است ،تولید کل طلای جهان کاهش خواهد یافت . خطر بزرگی که
امروزه تولید و بهای طلا را تهدید می کند این است که احتمال می رود طلا نقش خودرادرابطه با کنترل
و پتشوانه پول ازدست بدهد .
– هدف از مطالعه
هدف از مطالعه ارائه مناطق مناسب برای پی جوئی طلا و سایر عناصـر همـراه و اولویـت بنـدی آنهـا مـی
باشد. بدین ترتیب در این مرحله، مناطق مساعد و امید بخش معرفی شـده و در مراحـل بعـدی، اکتشـاف
فقط روی این نواحی متمرکز خواهد شد تا در زمان و هزینه صرفه جویی گردد.
در مطالعه حاضر بررسی های اکتشافی از طریق مطالعات ژئوشیمیایی رسوبات رودخانه ای تک متغیـره و
نیز بررسیهای چند متغیره صورت گرفته است که هدف از این بررسی ها شـناخت الگوهـای ژئوشـیمیایی
ناحیه ای و اکتشاف مناطقی می باشد که احتمال وجود نهشته های کانساری در این مناطق بالا است.
کلیات -2-1
طلا از فلزات قیمتی بسیار مهم است که از گذشته تا حال پشتوانه اقتصادی کشورها و تمدنها بوده است .
طلا ً Auً یا زر ، از نام لاتینًAurumً گرفته شده است که عنصری است متعلق به گروه مس بـا سیسـتم
تبلور کوبیک(شکل1-1) با سختی /-3 در مقیاس موس، عدداتمی 79، جرم اتمی 197، وزن مخصوص
/ cm3و نقطه ذوب 1064 درجه سانتیگراد. طلا دارای چهارده ایزوتوپ بـا اعـداد جرمـی 192 تـا
است. اکثـر ایزوتوپهـای طـلا 206 197 میباشد که تنها ایزوتوپ پایدار آن که درطبیعت دیده میشود Au
195 دارای نیمه عمری کوتاهتر از 1 دقیقه میباشند و فقط ایزوتوپ Au
دارای نیمه عمر183 روز میباشـد .
198 خاطرنشان میگردد ایزوتوپی از طلا ساخته شده است ( Au
) که منحصراً در معالجات بـه وسـیله اشـع ه
ایکس و به عنوان ردیاب در مطالعات پزشکی کاربرد دارد. طلا یکی از شکل پذیرترین و چکش خـوارترین
فلزات است به گونهای کـه مـی تـوان ورقـه ای از طـلا بـه ضـخامت 0/0001mmو مفتولهـای ی بـه قطـر
0/005mmساخت. مهمترین کانی اقتصادی طلا، طلای طبیعی است. آلیاژ های طـلا حـاوی مخلـو طی از
چهل عنصر به ویژه نقره ، پلاتین ، مس ، آهن ، سرب ، بیسموت ، آنتیمـوان و پـالادیوم اسـت . درجـدول
(1-1) ودرشکل(2-1)کانیهای مهم طلا آورده شدهاند. واحـد وز نـی طـلا در بازارهـای بـین المللـی اونـس
ًounceً که با علامت oz نمایش داده می شود ، بوده و هر اونس معـادل 28/350گـرم مـی باشـد ، و لـی
واحد طلا در ایران مثقال است که معادل4/63گرم می باشدو16مثقال برابر با یک سیر یا75 گرم است.