سطوح خود تمیز شونده ، سطوح نانوساختار آبگریزی هستند که به وسیله حرکت آب
تمیز می شوند در طبیعت بیش از 200 گونه گیاه شناخته شده است که از قطرات آب
و حرکت آنها جهت تمیز کردن سطوح خود از آلودگی ها استفاده می کنند بهترین گونه
از این گیاهان نیلو فرابی است .
عبارت سطح خود تمیز شونده بیانگر سطحی که نیازی به تمیز کردن آن از سوی انسان
نیست و تنها باید چنین سطوحی را در معرض ریزش آب قرار داد و نحوه کارکرد آب را تماشا
کرد . هیچ استاندارد AST,DINو یا ISO بری تعیین خصوصیات سطوح آبگریز خود تمیز شونده
وجود ندارد و عملا چهار پارامتر تحلیلی وجود دارد و تنها در صورتی که تمام این چهار پارامتر
با هم شرایط لازم را تامین نمایند یک سطح به عنوان سطح آبگریز خود تمیز شونده تلقی
می شود این پارامتر ها عبارتند از :
- زاویه تماس آب با سطح :این زاویه باید بیش از 140باشد .
- زاویه پسماند : این زاویه باید کمتر از 10 باشد .
- زاویه غلتش : این زاویه باید کمتر از 10 باشد .
بررسی سطوح گیاهان خود تمیز شونده مشخص کرد که دو نوع ساختار سطحی برای ایجاد
یک سطح فراآبگریز خود تمیز شونده لازم و ضروری است . اولی ساختار میکروبی – نانویی است
که ساختار دوتایی نامیده می وشد و دیگری ساختار نانویی است که ساختار واحد نامیده می
شود .
روش های تولید سطوح آبگریز خود تمیز شونده به سه گروه تقسیم می شود :
- تقلید و کپی برداری از گیاهان
- زیر ردن ماده ای با انرژی سطحی پایین
- ساخت زیرآیندی زبر و تعدیل آن با موادی با انرژی سطحی پایین