مخابرات وسرویسهای مخابراتی پیشرفته،زیرساختارفناوری اطلاعات وارتباطات را تشكیل می دهند.تنوع ،سرعت و كیفیت سرویسهای مخابراتی روزبه روزافزایش چشمگیری می یابد و به تبع آن امكانات جدید و پیشرفته در اختیار مشتركین مخابراتی قرارمی گیرد. باگسترده وپیچیده ترشدن شبكه ها وسرویس های مخابراتی ، مدیریت شبكه های مخابراتی نیز اهمیت بیشتری پیدا می كند وروش ها وابزارهائی متناسب با تحولات سریع دراین زمینه لازم است تا از عهده مدیریت كارآمد شبكه مخابراتی برآید.
سازمان های مخابراتی بابكارگیری سیستم ها وابزارهای مدیریت شبكه درسطوح مدیریتی مختلف، به مزایائی مانند كاهش هزینه های نگهداری شبكه، افزایش رضایت مشتركین،افزایش سوددهی،استفاده بهینه از تجهیزات شبكه ، افزایش كیفیت سرویس وكاهش هزینه استفاده ازسرویس برای مشترك دست پیدا می كنند . با توجه به تغییرات اخیردر قوانین حاكم بر مخابرات ولزوم آماده سازی برای اجرای اصل 44 وخصوصی سازی وایجاد بازاررقابتی،این مزایا ازجمله عوامل تضمین كننده بقای شركت های مخابراتی درصحنه رقابت خواهند بود . بنابراین حركت درجهت دستیابی به یک سیستم مدیریت یكپارچه شبكه مخابراتی برای مخابرات كشور براساس استانداردهای معتبر مدیریت شبكه مخابراتی برای گسترش شبكه امری بدیهی می باشد.
30 شركت استانی به همراه شركتهای زیر ساخت، ارتباطات داده و ارتباطات سیار شبكه متنوع مخابراتی را تشكیل می دهند كه تجهیزات مربوط به هركدام از این شبكه ها از چندین تولیدكننده داخلی و خارجی بكار گرفته شده است. بعنوان مثال ، درشبكه سوئیچ بین شهری سوئیچ هائی ازتولیدكنندگانی مانند Neax ، Huwai ، Siemens (EWSD و… وجود دارند . درشبكه های سوئیچ شهری نیز از تجهیزاتی از تولید كنندگان خارجی مانند ، Siemens ، NEC، آلکاتل، Huwaei وتولیدكنندگان داخلی مانند پایا، پارستل وكارا سیستم استفاده می شود . درشبكه انتقال تجهیزات SDH شركتهای Siemens و NEC درحوزه های فیبرنوری ورادیوئی بكارگرفته شده است . درطی این سالها ، مدیریت شبكه های مذكور به اشكال مختلفی به انجام رسیده است بعنوان مثال درشبكه سوئیچ بین شهری مدیریت متمركز ویكپارچه ای وجود نداشته ومدیریت تجهیزات درسطح سوئیچ ها وتوسط ترمینالهای مدیریتی محلی انجام می گردید
وكاركردهای مدیریتی مانند تحلیل ترافیک توسط نرم افزارهای اختصاصی نوشته شده درهر مركز صورت گرفته ودرنهایت نیز باتوجه به خروجی این نرم افزارها ، تحلیل های Offline متمركزی صورت می گیرد . دربخش مدیریت انتقال، به همراه تجهیزات تهیه شده ازهرتولید كننده، سیستم مدیریت شبكه مربوطه نیز خریداری شده است .
این سیستم های مدیریت شبكه نیز وظیفه مدیریت آن بخشی ازشبكه را كه از تجهیزات آن تولید كننده تشكیل شده است، به عهده دارند . به دلیل وسعت جغرافیائی كشوروگستردگی شبكه مخابراتی و همچنین فعالیت شركتهای نسبتا زیاد درتوسعه این شبكه، مشكلات زیردررابطه با مدیریت این شبكه مشاهده می گردد :
1- عدم وجود دیدگاه یكپارچه درشبكه مخابراتی
2-عدم توانائی درارائه بعضی ازكاركردهای مدیریتی به خصوص دركاركردهای سطح مدیریت شبكه و سرویس ( مانند كنترل ترافیک شبكه، تحلیل ترافیک متمركز و یكپارچه ، تدارك سرویس و ….. )
3- مشكل بودن دستیابی به اطلاعات مدیریتی از سیستم های مدیریت شبكه های مختلف به منظور مدیریت سرویس های انتها به انتهائی كه درآنها ازشبكه های مختلف استفاده می شود .
4- عدم امكان اعمال تغییرات سریع روی شبكه و معرفی سرویس های جدید
5- نیاز به آموزش و بكارگیری افراد با تخصص های مختلف برای كاركردن با سیستم های مختلف مدیریتی
6- عدم وجود مدیریت درلایه شبكه ولایه های بالاتر
این مشكلات باعث بالارفتن هزینه نگهداری و بهره برداری شبكه نسبت به درآمد حاصله وپائین آمدن كیفیت سرویس ونارضایتی مشتركین می گردد . كه این عوامل برای هرشركتی اگرفضای رقابتی برقرار باشد ادامه حیات را مشكل و غیرممكن می سازد و به زمان با افزایش ناهمگونی شبكه مخابراتی وسیستم های مدیریت شبكه مخابراتی مشكلات مذكورقوت بیشتری یافته ورفع آن مستلزم صرف هزینه وانرژی به مراتب بیشتری است وباتوجه به اینكه هرروز تنوع ، سرعت وكیفیت ارائه سرویس های مخابراتی افزایش داشته وامكانات جدید دراختیارمشتركین قر ارمی گیرد و شبكه ها وسرویس های مخابراتی پیچیده تر وگسترده ترگردیده، مدیریت شبكه های مخابراتی نیز اهمیت دو چندان پیدا می كند وروش ها وابزارهائی متناسب با تحولات سریع دراین زمینه لازم است تا ازعهده مدیریت كارآمد شبكه مخابراتی برآید.
